Trong nhiều năm gần đây, ở Việt Nam, khởi nghiệp đang trở thành vấn đề rất được quan tâm, đặc biệt là thu hút sự chú ý nhiều nhất của người trẻ. Xu hướng khởi nghiệp nổi lên như một hiện tượng, phổ biến và rộng khắp ở trong mọi lĩnh vực, ngành nghề và tạo nên làn sóng mạnh mẽ, phát triển nhanh chóng, góp phần tích cực vào nền kinh tế – xã hội ở nước ta. Trong khoảng 3 năm trở lại đây, có nhiều doanh nghiệp, công ty khởi nghiệp ra đời. Tuy nhiên đa phần là “chết yểu” hoặc hoạt động không hiệu quả. Số startup thành công còn khá “khiêm tốn”. Lý do nằm ở đâu? Điều gì tạo nên sự thành – bại của một mô hình khởi nghiệp? Hãy cùng nhau làm rõ những vấn đề này trong bài viết hôm nay của Haiau.com.
1. Những yếu tố quan trọng quyết định đến sự thành – bại khi khởi nghiệp
Bạn là người đam mê kinh doanh, có sự táo bạo, dám nghĩ dám làm nhưng kết quả lại không thành công như mong đợi khi khởi nghiệp. Để nắm chắc thắng lợi trong tầm tay, chúng ta cần phải đảm bảo được những yếu tố then chốt nhất.
Khởi nghiệp thành công khi “thiên thời – địa lợi – nhân hòa”
Trước hết phải là mô hình kinh doanh đúng hướng, phù hợp và sản phẩm thiết thực. Cần xác định rõ kinh doanh sản phẩm, dịch vụ, mô hình ra sao và chắc chắn phải phù hợp với xu thế hiện nay. Sản phẩm, dịch vụ kinh doanh nhất định cần có sự đột phá, sáng tạo và có tính ứng dụng cao, mang tới nhiều lợi ích cho người sử dụng.
Khi đã có ý tưởng, mô hình khởi nghiệp đúng hướng thì cần phải xây dựng một chiến lược kinh doanh thông minh và hiệu quả, rõ ràng và cụ thể; đảm bảo hướng đúng đối tượng và thị trường bạn đang nhắm đến.
Tiếp theo chính là cần có nguồn vốn đủ lớn để “nuôi dưỡng” và hiện thực hóa ý tưởng kinh doanh của bạn. Có thể là nguồn vốn từ chính bạn hoặc huy động từ những nhà đầu tư khác.
Khởi nghiệp thành công khi “thiên thời – địa lợi – nhân hòa”
Đã có ý tưởng tốt, mô hình hay và nguồn vốn lớn thì cần có những con người giỏi. Người đứng đầu đơn vị khởi nghiệp cần phải được trang bị kiến thức chuyên môn tốt, sáng tạo, kiên trì, quyết tâm, có kỹ năng quản lý về con người, tài chính và hiểu rõ thị trường. Nếu không có đủ những điều này bạn cần phải hợp tác và sử dụng những người giỏi, những cộng sự tài ba.
Cuối cùng là lựa chọn thời điểm khởi nghiệp thích hợp. Không phải khi nào điều bạn nghĩ cũng là mới nhất trong mọi thời điểm, hãy giảm thiểu rủi ro thất bị xuống mức thấp nhất bằng cách xây dựng mô hình khởi nghiệp có ít đơn vị cạnh tranh và cho ra mắt thị trường có ít đối thủ.
Thất bại sẽ đến sớm nếu bạn khởi nghiệp với những sai lầm
Một trong những yếu tố tạo nên thất bại lớn nhất khi khởi nghiệp là chọn sai mô hình, ý tưởng kinh doanh. Bước đầu tiên sai lầm sẽ kéo theo một loạt những sai lầm khác. Việc xây dựng mô hình kinh doanh dựa trên những mô hình đã có quá nhiều trước đó sẽ không mang lại hiệu quả cao. Bạn phải tìm cho mình một hướng đi mới phù hợp hơn với xu thế mới và đi trước xu thế lại càng tốt hơn.
Nguyên nhân của sự thất bại tiếp theo là con người không đáp ứng được những đòi hỏi, yêu cầu cần có khi khởi nghiệp. Đó là sự hiểu biết sâu rộng nhiều lĩnh vực liên quan, chuyên môn tốt, thiếu nghị lực, đam mê, thiếu sáng tạo, linh hoạt khi xây dựng mô hình hoạt động và chiến lược kinh doanh, không có kỹ năng quản lý tài chính, quản lý con người…
Một yếu tố chính là sai thời điểm khởi nghiệp. Bạn đã lên kế hoạch hoàn hảo và sẵn sàng đưa vào thực hiện nhưng lại thiếu vốn, thiếu nhân lực và thị trường cạnh tranh khắc nghiệt, có quá nhiều mô hình tương đồng cùng hoạt động trong thời điểm đó… Thất bại hoàn toàn có thể xảy ra chỉ với những sai lầm tai hại này.
2. Lựa chọn mô hình khởi nghiệp đúng hướng – thành công là điều tất yếu
Như thế nào là mô hình khởi nghiệp đúng hướng?
“Kinh doanh đúng đường, mô hình đúng hướng” là yếu tố quan trọng nhất để khởi nghiệp thành công. Vậy, như thế nào là mô hình khởi nghiệp đúng hướng? Theo chúng tôi, mô hình khởi nghiệp đúng hướng phải đảm bảo hai điều kiện sau:
Một là hợp xu hướng phát triển và yêu cầu của thị trường, của khách hàng. Như đã có đề cập qua ở trên, sản phẩm – dịch vụ mà bạn cung cấp cần phải phù hợp với xu hướng tiêu dùng và sự phát triển của thị trường hiện nay, có sự sáng tạo đột phá về kỹ thuật – công nghệ, thiết kế thẩm mỹ và đảm bảo có tính ứng dụng cao, tiện ích cho người dùng. Một sản phẩm tốt nhưng không giúp ích được gì cho người dùng thì cũng sẽ không được lựa chọn.
Hai là có tiềm năng lớn để phát triển lâu dài, bền vững và mở rộng trong tương lai. Nếu như mặt hàng – dịch vụ bạn kinh doanh chỉ có tính nhất thời, mùa vụ thì tiềm năng phát triển trong tương lai là không cao, ít bền vững và không có cơ hội mở rộng thị trường. Lúc này đơn vị của bạn phải chuyển đổi mô hình – dịch vụ, sản phẩm kinh doanh, gây khó khăn trong hoạt động. Thậm chí nếu chuyển đổi sai hướng sẽ kìm hãm sự phát triển hoặc “giết chết” cả một doanh nghiệp khởi nghiệp.
Vì vậy, khi quyết định khởi nghiệp cần phải xây dựng ý tưởng phù hợp với “thời đại mới”, đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng và thị hiếu của khách hàng, lựa chọn loại hình có tiềm năng lớn để chiếm ưu thế trong tương lai, thành công tất yếu sẽ đến ngay trước mắt.
Một số mô hình khởi nghiệp nổi bật nhất trong cuối năm 2020
Cuối năm 2020 là thời điểm mà nhiều nhà đầu tư dự định sẽ thực hiện những ý tưởng kinh doanh đã “ấp ủ” rất lâu trước đó. Đây cũng là thời gian chín muồi đề các startup khẳng định bản thân bằng những mô hình khởi nghiệp hoàn hảo. Có thể kể đến một số mô hình nổi bật nhất trong nửa cuối năm này như:
Một mô hình kinh doanh đồ uống và kem tươi
- Kinh doanh quán đồ ăn vặt, quán đồ uống nhỏ như quán kem, quán trà sữa, các quán chè, tiệm trà bánh: Với mô hình này, các đơn vị kinh doanh chỉ cần trang bị một máy làm đá viên mini, máy làm kem tươi, máy đun nước nóng, nồi nấu trân châu, máy ủ trà sữa, máy định lượng đường, máy dập nắp cốc… kèm một không gian nho nhỏ sẽ thu hút lượng khách hàng lớn.
- Mở tiệm giặt ủi, giặt là: Nhu cầu giặt là ngoài tiệm ngày nay rất phổ biến, đặc biệt là vào mùa đông, nhu cầu giặt là các loại chăn, màn, quần áo ấm… tăng cao nên đây là mô hình kinh doanh thực sự tiềm năng. Chỉ với số vốn nhỏ để đầu tư một mặt bằng khiêm tốn và các thiết bị máy giặt ủi, máy sấy công nghiệp, giỏ đựng… bạn đã có thể kinh doanh ngay.
- Dịch vụ làm đẹp, salon tóc: Làm đẹp luôn là nhu cầu thiết yếu, nhất là trong nhiều năm nay, dịch vụ này phát triển chóng mặt và sẽ ngày càng mở rộng hơn nữa. Các spa, salon tóc dịp cuối năm sẽ rất đắt khách vì người dân có xu hướng làm đẹp nhiều hơn.
- Kinh doanh cây cảnh mini: Cuối năm là thời điểm người dân bắt đầu trang trí nhà cửa, công ty, văn phòng nhiều hơn nên kinh doanh cây cảnh mini sẽ rất được ưa chuộng.
Khởi nghiệp không khó nhưng để đạt được thành công cần có sự tính toán, nghiên cứu kỹ thị trường, lựa chọn đúng mô hình kinh doanh, phù hợp và đi trước xu thế. Việc khởi nghiệp theo phong trào, chọn mô hình tràn lan sẽ không mang lại hiệu quả cao, mặt khác còn rất dễ thất bại và lãng phí nguồn vốn đầu tư.